Poczytaj

O PRACY Z DZIEĆMI

w założonym przez siebie niemal dwadzieścia lat temu przedszkolu waldorfskim opowiada Pani Bogna Neumann.
Zaangażowanie jest zaraźliwe
Dzieci naśladują naszą postawę psychiczną zupełnie nieświadomie. Tak samo jest w domu. Jeśli mama smaży konfitury albo sieka marchewkę, albo ugniata ciasto, to w domu jest cisza i spokój. Co najwyżej ktoś przybiegnie, żeby pomóc albo spróbować. Nie ma żadnego "nudzę się" ani "mamo, pobaw się ze mną...".

Ale wystarczy, że mama siada przed telewizorem albo bierze gazetę do ręki, to zaraz ma kogoś na kolanach. Jeśli dzwoni do mnie mama dwulatka i mówi, że jej dziecko się nudzi, to namawiam ją, żeby zrobiła coś razem z nim, coś zwykłego - ścieranie kurzu, pranie w ręku, uszycie lalki.
To prawda, że będzie przy tym sporo bałaganu, ale to przecież naprawdę drobiazg. I nie chodzi o robienie z dziećmi rzeczy wyjątkowych, tylko tych codziennych, najprostszych. Jak kiedyś, gdy matka przędła, szyła, gotowała, a dziecko bawiło się gdzieś nieopodal. 
Przywrócić sens zabawie
To jest podstawowe zajęcie dziecka. W zabawie uczy się najważniejszych rzeczy. Rozwija wszystkie zdolności - od manualnych po społeczne. Nie trzeba wymyślać żadnych specjalnych programów edukacyjnych, by nauczyć dziecko tego, co mu jest potrzebne. 
To wszystko jest w zabawie. Trzeba tylko dać dziecku prawo, by się bawiło tak, jak chce.
I niech nikt go z tej zabawy nie wytrąca typowym "nie brudź", "nie śmieć", "odłóż to na miejsce" itd. Przecież jeżeli ktoś z nas coś robi - gotuje, pisze, naprawia rower, to nikt nam nad głową nie stoi i nie każe pilnować porządku. Na to jest czas potem, po skończonej pracy. A dla dziecka zabawa jest pracą. Tą najistotniejszą aktywnością.
Ważne, by dziecko mogło wejść w zabawę całą swoja duszą. To jest mu potrzebne do dobrego rozwoju. 

Dotknąć tego, co miłe i ciepłe
Współczesne dziecko otacza świat plastiku. Wszystko jest plastikowe: smoczek, kubek, nocnik, grzechotka. Gdy zamkniemy oczy i dotkniemy tego, czym otaczamy nasze dzieci, wszystko będzie dokładnie takie samo: zimne, śliskie i twarde. To bardzo zubaża.
W pedagogice waldorfowskiej uważa się, że zmysł dotyku jest niezwykle ważny w rozwoju dziecka, a jednocześnie bardzo zaniedbywany. Dlatego w naszym przedszkolu bardzo dużą uwagę zwracamy na to, co dzieci dostają do ręki. Na przykład do lepienia wolę dać dziecku ciepły i podatny wosk niż glinę, która jest zimna i się kruszy.
Bardzo ważne jest również, jakimi gałgankami bawią się nasze dzieci. Mamy tu płótno, batyst, flanelę, jedwab, filc. 

Choć może brzmi to dziwacznie, chętnie dajemy dzieciom do zabawy kamienie. Jedne gładkie, wypolerowane przez wodę, inne szorstkie, chropowate, z ostrymi krawędziami. To nie przypadek, że na plaży czy nad jeziorem dzieci chętniej bawią się muszlami i kamieniami niż plastikową łódką.

Literatura
 

• "Szkoła bez lęku" - Ch. Linderberg
• "Wychowanie do wolnosci" - F.Carlgen
• "Święta przez cały rok" - Freya Jaffke
• "W trosce o dziecko" - W.Goebel, M.Glokler
• "Ogólna wiedza o człowieku jako podstawa pedagogiki" - R.Steiner
• "Sztuka wychowania - metodyka i dydaktyka" - R.Steiner
• "Duchowe podstawy sztuki wychowania" - R.Steiner
• "Zabawki z naturalnych materiałów" - Freya Jaffie
• "Pedagogika Rudolfa Steinera. Szkoły waldorfskie w Polsce i na swiecie" - F.Edmunds
• "Fazy rozwoju dziecka" - B.C.J. Lievegoed
• "Poznanie człowieka i kształtowanie nauczania" - Rudolf Steiner
• "Zarys pedagogiki wieku dojrzewania" - Erhard Fucke
• "Pedagogika waldorfska w teorii i praktyce." - Wasiukiewicz Jadwiga

Partner SEO Grupa Tense

"O pracy z dziećmi" - strona 2 

Ile lalek można pokochać?
Lalka to pierwowzór człowieka i jest po to, by się nauczyć opiekować innym człowiekiem. Wszystkie nasze lalki to dzieci - mają swoje ubranka, imiona i nie do pomyślenia jest, by lalką szurnąć w kąt. To jest uczenie kochania kogoś słabszego, mniejszego. Dlatego lalka nie może być dorosłą panią. I musi być tylko jedna jedyna.
Jeżeli lalek jest kilkanaście, przypomina to raczej zakład wychowawczy, a nie dom. Wiadomo, że żadna mama nie ma osiemnastu córeczek. Wtedy te lalki leżą rzucone na stertę. 

Naprawdę nie jest takie ważne, jak lalka wygląda. W Afryce dziewczynki mają kręgle z dwiema dziurkami. Jedna dziurka to buzia, a druga pępek. I równie mocno taką lalkę kochają. Nasze lalki szyjemy ze szmatek.
Są miękkie i miło jest je przytulać. A jak wziąć na ręce Barbie, taką dorosłą, wymalowaną panią z dużym biustem? Ani jej nie powozisz w wózku, ani jej nie nakarmisz.

Barbie nie uczy kochania, tylko kupowania. 

Nie tylko lalki 
Dzieci nie potrzebują wielu zabawek, ale te, co są, powinny być dobrane w sposób przemyślany. Przydadzą się misie, doskonałe do przytulania, duże drewniane klocki, zwykłe garnki, łyżki drewniane, płachty materiału.
Z tych prostych rekwizytów dziecko może wyczarować dom, i to za każdym razem inny. A ten piękny i drogi ze sklepu zawsze będzie wyglądał tak samo. 

Bardzo dobrze jest, jeżeli dziecko w domu ma prawo bawić się swoimi skarbami. Oczywiście musi być w tym jakiś rozsądek i umiar, ale patyki, szyszki, kasztany to naprawdę wspaniałe zabawki, które trudno czymkolwiek zastąpić.
Warto też zwrócić uwagę na kolory, którymi otaczamy dziecko. Powinny był łagodne.
Chodzi o to, by nie bombardować dzieci zbyt silnymi bodźcami. Dzieci ze swojej natury są delikatne i takiego potrzebują otoczenia. Cichej muzyki, spokojnych kolorów, wyważonych emocji. 

Dom, drzewo, człowiek 
Niezwykle ważną formą ekspresji jest dla dzieci rysowanie. Każde dziecko zaczyna od kresek i kółek, później przychodzą krzyżyki, a potem z kombinacji tego wszystkiego powstaje ludzik. Lepiej w to nie ingerować. 
Niech to będzie rysowanie z potrzeby serca. 
Wszystkie dzieci na całym świecie, jeżeli się je zostawi w spokoju, rysują (w różnej kolejności) drzewo, człowieka i dom. Tak jakby to były trzy najistotniejsze elementy naszej rzeczywistości.
Kojarzy mi się to z chińskim powiedzeniem, które mówi, że mężczyzna powinien w życiu spłodzić syna, posadzić drzewo i zbudować dom.

W rysunkach dzieci można też bardzo wiele zobaczyć. Był u nas kiedyś chłopiec, który ludziki rysował z dwóch kółek - tylko głowa i korpus, bez rąk i nóg. I to było bardzo ciekawe, bo on w tym czasie nie umiał nawet podskoczyć. W pewnym momencie zaczął skakać i jego ludzikom wyrosły ręce i nogi.
Broń Boże żeby nauczyć dziecko jakiegoś schematu! Są dzieci, które latami,jak zaprogramowane, tłuką wyspę z palmą albo księżniczkę. To jest wtedy bardzo smutne. 

Prawda jest w bajkach 
My możemy dużo dowiedzieć się o dzieciach, patrząc na ich rysunki, a one mogą dużo dowiedzieć się o sobie i o świecie, słuchając baśni. Bywa, że tę samą bajkę opowiadamy w przedszkolu przez trzy tygodnie. 
Tak jakby prawdy zawarte w tej konkretnej bajce dzieci przeżywały wciąż na nowo. Lęk, strach, wściekłość itd. To jest nieuświadomione i nikt o tym nie rozmawia, ale to po prostu widać. Dzieci słuchają baśni w ogromnym skupieniu. Warto, by mama wieczorem też opowiadała dziecku baśń. I nie ma sensu nic łagodzić. 

Wilk był zły i naprawdę zjadł Czerwonego Kapturka, bo takie jest życie. Ale też warto przy czytaniu być uważnym i patrzeć na dziecko, bo czasem trzeba je przytulić. 

Literatura
 

• "Szkoła bez lęku" - Ch. Linderberg
• "Wychowanie do wolnosci" - F.Carlgen
• "Święta przez cały rok" - Freya Jaffke
• "W trosce o dziecko" - W.Goebel, M.Glokler
• "Ogólna wiedza o człowieku jako podstawa pedagogiki" - R.Steiner
• "Sztuka wychowania - metodyka i dydaktyka" - R.Steiner
• "Duchowe podstawy sztuki wychowania" - R.Steiner
• "Zabawki z naturalnych materiałów" - Freya Jaffie
• "Pedagogika Rudolfa Steinera. Szkoły waldorfskie w Polsce i na swiecie" - F.Edmunds
• "Fazy rozwoju dziecka" - B.C.J. Lievegoed
• "Poznanie człowieka i kształtowanie nauczania" - Rudolf Steiner
• "Zarys pedagogiki wieku dojrzewania" - Erhard Fucke
• "Pedagogika waldorfska w teorii i praktyce." - Wasiukiewicz Jadwiga